Là một khái niệm khá xa lạ nhưng sốc phản vệ lại xảy ra rất phổ biến ở trẻ em hiện nay, đặc biệt là những trẻ tiếp xúc với các chất dị ứng như thực phẩm, nọc độc côn trùng, thuốc liều cao,… Nếu không được sơ cứu kịp thời và đúng cách, trẻ có thể bị đe dọa đến tính mạng. Hãy cùng tìm hiểu hiện tượng sốc phản vệ từ a-z trong bài viết dưới đây nhé.
Sốc phản vệ là gì?
Sốc phản vệ ở trẻ em là một dạng phản ứng dị ứng rất nghiêm trọng. Các hiện tượng ngay lập tức và đe dọa mạng sống, bao gồm khó thở, có thể là kết quả của việc tiếp xúc với một kích hoạt. Sốc phản vệ là một hiện tượng y tế nghiêm trọng nhưng có nguy cơ trị bệnh được.
Sốc phản vệ gây ra tình trạng khó thở hoặc có thể gây bất tỉnh
Tác nhân
Khi một chất lạ thâm nhập vào thân thể bạn, hệ thống miễn dịch của bạn sẽ bảo vệ bằng phương án hình thành các kháng thể. Sốc phản vệ xảy đến khi hệ thống miễn dịch của bạn phản ứng thái quá với một kích hoạt thường sẽ vô hại. Khi điều này xảy đến, một phản ứng chuỗi hóa học gây ra các triệu chứng dị ứng nghiêm trọng. Những Nguyên nhân này được gọi là chất gây dị ứng và có nguy cơ bao gồm:
Thực phẩm gây dị ứng
Gần như bất kỳ thực phẩm nào cũng có thể dẫn tới dị ứng thực phẩm có thể tăng sinh thành sốc phản vệ. Thực phẩm thường gây sốc phản vệ bao gồm:
- Động vật giáp xác (ví dụ: tôm hùm, tôm, cua…);
- Các loại hạt (ví dụ, đậu phộng, hạt điều, quả óc chó, quả hồ đào, hạnh nhân,…);
- Trứng, cá;
- Sản phẩm làm từ đậu nành, mè;
- Sữa.
Nọc độc côn trùng
- Các loại ong;
- Kiến;
- Rết;
- Bọ ve.
Thuốc
- Một vài loại thuốc theo toa (ví dụ: penicillin);
- Một vài loại thuốc không kê đơn (ví dụ: aspirin);
- Những chế phẩm thảo dược.
Nguyên nhân hiếm gặp
- Tập thể dục;
- Thuốc gây mê;
- Mủ cao su.
Không rõ Lý do
Đôi khi, mặc dù nghiên cứu chuyên sâu những vẫn không tìm ra lý do gây sốc phản vệ ở một số người.
Những biểu hiện của sốc phản vệ có nguy cơ là sưng môi, mí mắt, và đỏ da.
Biểu hiện và triệu chứng của sốc phản vệ ở trẻ em
Những biểu hiện sốc phản vệ có khả năng diễn ra trong vòng vài phút sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng, với 20 phút là khoảng thời điểm trung bình để những hiện tượng hiện diện. Một vài triệu chứng và biểu hiện có thể bao gồm:
- Sưng mặt (ví dụ như môi hoặc mí mắt);
- Phản ứng da (ví dụ như đỏ da, hoặc nổi mẩn ngứa, mề đay );
- Lưỡi sưng;
- Cổ họng bị sưng;
- Thắt chặt đường thở;
- Khàn giọng trong giọng nói hoặc không có nguy cơ nói chuyện;
- Khò khè hoặc ho;
- Buồn nôn trớ, nôn hoặc tiêu chảy ;
- Giảm huyết áp;
- Chóng mặt, ngất xỉu hoặc bất tỉnh;
- Dịu dàng và mềm dẻo ở trẻ nhỏ.
Phương pháp chẩn đoán
Để dự đoán sốc phản vệ hoặc để chẩn đoán một chất gây dị ứng đang tác động tới bạn, một số xét nghiệm có nguy cơ bao gồm:
- Kiểm tra hồ sơ lịch sử y tế;
- Kiểm tra những dấu hiệu và biểu hiện trong quá trình sốc phản vệ;
- Xét nghiệm máu (ví dụ, đối với những kháng thể tốt nhất );
- Thử nghiệm chích da để loại trừ hoặc xác nhận các Lý do gây nghi ngờ.
Phương pháp điều trị bệnh
Điều trị sốc phản vệ có nguy cơ bao gồm:
– Sơ cứu bước đầu
Vì sốc phản vệ là một cấp cứu y tế rất nghiêm trọng, điều quan trọng là bạn phải gọi xe cứu thương ngay lập tức và làm theo khuyến cáo của nhân viên y tế. Nếu bạn có một dụng cụ tiêm tự động adrenaline (xem bên dưới) và đã được đào tạo về cách sử dụng nó, nhất định là quản lý việc này trước tiên.
– Tiêm adrenaline
Điều này liên quan đến việc tiêm adrenaline, thường vào cơ bắp đùi ngoài của bạn, để điều trị phản ứng.
– Thuốc tiêm tự động Adrenaline
Khi chuyên gia chuyên khoa chẩn đoán rằng bạn có nguy cơ mắc sốc phản vệ, họ sẽ kê đơn cho bạn adrenaline. Đây là một vật dụng tiêm tự động, thường được gọi là Epipen®, được thiết kế để cung cấp một liều adrenaline chính xác để trị bệnh sốc phản vệ. Có những mức liều khác nhau cho trẻ em và người lớn.
Dụng cụ tiêm tự động adrenaline được áp dụng để trị bệnh sốc phản vệ.
– Tìm đến các sự trợ giúp của các chuyên gia dị ứng
Để giúp chẩn đoán nguyên nhân thực sự gây ra sốc phản vệ, bạn nên đưa trẻ đến gặp các chuyên gia dị ứng kịp thời. Họ có thể giúp mẹ xây dựng một kế hoạch kiểm soát tình trạng sốc phản vệ ở bé.
Cách phòng ngừa sốc phản vệ ở trẻ em
Để giúp ngăn ngừa sốc phản vệ, một kế hoạch quản lý có nguy cơ được hình thành. Một vài gợi ý để xem xét bao gồm:
– Tránh những yếu tố được cho là gây sốc phản vệ;
– Thông báo cho những người xung quanh về tình trạng dị ứng của bé và phương pháp sơ cứu để có thể trợ giúp trong tình huống khẩn cấp.
– Liên hệ ngay với bác sĩ hay cơ sở y tế gần nhất khi có dấu hiệu bất thường.
